وابسته های وابسته :
« وابسته های وابستـه » با هسته رابطه ی مستقیم ندارند
.« وابستـــه ها » واسطه ی آن ها با هستــه هستـــند.
به عبارت دیگر ، وقتی وابسته ها برای خودشان وابسته می گیرند
، این وابسته های درجه دوم ،« وابسته ی وابسته » نامیده می شوند
. مثلاً در گروه « دیوار بلند باغ » وابسته ی وابسته وجود ندارد ؛
چون هردو واژه ی « بلند» و« باغ » وابسته ی « دیوار» هستند
امّا در گروه « دیوار باغ ما» « وابسته ی وابسته وجود دارد .
یعنی در ژرف ساخت این گروه ، دو ترکیب وجود دارد:« دیوارِ باغ» و« باغِ ما » ؛ یعنی « ما » وابسته ی « باغ » است ؛ وابسته ی « هسته » نیست .
وابسته های وابسته عبارتند از:
1- ممیّز: معمولاً! برای شمارشِ تعداد یا اندازه و وزن موصوف میان عدد ومعدود ( صفت شمارشی وموصوف آن ) اسمی می آید
که وابسته ی عدد است وممیّز نام دارد .
ممیّز با عدد همراه خود یک جا وابسته ی هسته است . مانند پنج فروند هواپیما
نکته : ممیّز همیشه وابسته ی صفت شمارشی نیست ؛
گاهی وابسته ی صفت های مبهم یا پرسشی می شود .مانند: چند کیلو پسته
2- صفت ِ صفت : هرگاه دوصفت دنبال هم بیایند وصفت دوم شدّت وضعف صفت اوّل را بیان کند صفت دوم را « وابسته ی وابسته » و« صفت صفت » می گویند .
نکته : 1- صفت صفت را نباید با تعداد صفت برای موصوف اشتباه گرفت
مانند : مرد خوش لباس قد بلند
نکته : 2 صفت صفت اغلب در باره ی رنگ ها به کار می رود
. به ندرت صفاتی مانند : « واقعی، حقیقی ، ظاهری و... در توصیف صفات دیگر به کار می روند مانند: انسان موفّق واقعی
3- مضاف الیه مضاف الیه :
هرگاه بیش از یک اسم یا ضمیر بعد از هسته بیایند فقط اسم یا ضمیر اوّل وابسته ی پسین وازنوع مضاف الیه است
سایر اسم ها یا ضمایر پس از آن همه وابسته ی وابسته واز نوع مضاف الیه مضاف الیه هستند
مانند: کوه های بلند سربه فلک کشیده ی شمال ایران زمین
( کوه : هسته ) ، ( بلند : صفت بیانی) ،( سربه فلک کشیده : صفت بیانی ) ، ( شمال : مضاف الیه ) ، (ایران زمین: مضاف الیه مضاف الیه )
ن
4- قید صفت :مانند دانش آموز فوق العاده زیرک که « فوق العاده» قید « زیرک» که صفت است ، می باشد .
5- صفت مضاف الیه : مضاف الیه می تواند هر یک از صفات پیشین یا پسین را بپذیرد
؛ بنابراین صفتِ مضاف الیه هم نوع پیشین دارد وهم نوع پسین .مانند: سخنان گهربار این دوست قدیمی من
( این : صفت مضاف الیه برای دوست و وابسته ی پیشین ) ، ( قدیمی : صفت مضاف الیه برای دوست و وابسته ی پسین )
، ( من : مضاف الیه مضاف الیه )
نکته : برای درک وابستگی کلمات در گروه ، این نکته را فراموش نکنید که
وابسته های پیشین غالبا وابسته ی اوّلین اسم پس از خود هستند و
وابسته های پسین ، وابسته ی اوّلین اسم پیش از خود ؛ بنابراین نباید توقّع داشته باشید ، همه ی کلمات ، وابسته ی هسته باشند
.
متمّم اسم چیست ؟
متمّم اسم ، خود گروه اسمی است که با کمک حرف اضافه ، همراه اسم می آید وتوضیحی به آن می افزاید .
نکته : 1- تمام فعل هایی که گذرا به متمّم هستند وقتی که به صورت اسم یا مصدر در جمله بیایند ، متمّم اسم می گیرند . مانند: می جنگیم با که به صورت جنگیدن با ....یا مهارت داشتن در... که در اصل من در این کار مهارت دارم بوده است .
نکته : 2- مصدر های باب مفاعله وتفاعل عربی مانند :مبارزه ، مصاحبه ، تناسب و...
نکته : 3- متمّم اسم در حکم متمّم اجباری برای فعل است ؛ یعنی بدون قرینه نمی توان آن را حذف کرد .
نکه : 4 – برخی از اسم هایی که متمّم می گیرند با ممیّز می آیند ،
در این حالت متمّم همیشه جمع وحرف اضافه ی آ نها « از» است .
مانند: چهار نفر از دوستان ، سه فروند از کشتی ها و...
نکته : 5- در زبان معیار امروز ، اغلب متمّم های اسم پیش از اسم خود قرار می گیرند
. مثلاً او به گردش در طبیعت علاقه دارد ( غلاقه به گردش در طبیعت )
به دوکارگر ساده نیاز داریم ( نیاز به دو کارگر ساده )
او در این کار مهارت دارد ( مهارت در رانندگی اورا می پسندم)